26 Mar Komunikacja z dzieckiem, czyli dlaczego tak, dlaczego nie?
Czy da się skutecznie wytłumaczyć dziecku, w jaki sposób powinno się zachowywać?
A może masz wrażenie, że jest wręcz przeciwnie – cokolwiek powiesz, dziecko zawsze postąpi na odwrót? Jednym z podstawowych elementów wychowywania jest komunikacja. To dzięki rozmowie można przekazywać wartości, tłumaczyć zasady i rozwiązywać spory. Jak powinna wyglądać komunikacja z dzieckiem? Przeczytaj o tym w naszym artykule.
Spis treści:
- Na czym polega komunikacja z dzieckiem?
- Słuchanie – jeden z kluczowych elementów dobrej komunikacji
- Słowa mają znaczenie – co mówić do dziecka?
- W jaki sposób rozmawiać? Komunikacja a emocje
- Podsumowanie
Na czym polega komunikacja z dzieckiem?
Komunikacja to sztuka porozumiewania się z drugim człowiekiem, zarówno za pomocą słów, jak i bez ich użycia. To kryterium pozwala nam wyróżnić komunikację werbalną i niewerbalną.
O ile mowę jest nam zazwyczaj łatwo zrozumieć, o tyle komunikacja opierająca się na gestykulacji, mimice lub nawet ciszy bywa często trudniejsza w odbiorze. Dziecko może nie zrozumieć słowa „niewerbalny”, ale jest spora szansa, że zrozumie, co chcesz mu przekazać bez użycia słów.
Jaka jest specyfika komunikacji z dzieckiem? Jej wyjątkowy charakter wynika z tego, że między kilkulatkiem a dorosłym występuje wiele różnic – mają oni inną wiedzę, doświadczenie życiowe czy choćby zasób słownictwa.
Za niektórymi rozmowami między rodzicami a pociechą kryją się ważne cele, takie jak pouczanie, zwracanie uwagi czy rozwiązywanie sporów. Rozmowa to często najlepsze narzędzie do wyjaśnienia dziecku, jak powinno się ono zachować. Niezależnie od tematu rozmowy, bardzo ważny jest sposób komunikacji.
Słuchanie – jeden z kluczowych elementów dobrej komunikacji
Komunikacja to nie tylko mówienie, ale również słuchanie. Potraktuj dziecko jako partnera w rozmowie i dowiedz się, co Twoja pociecha chciałaby Ci powiedzieć. Bądź cierpliwy, nie zawsze nastąpi to od razu. Jeśli chcesz, aby dziecko słuchało gdy mówisz, sam wykaż zainteresowanie i szacunek wobec tego, co ma ono do powiedzenia, nie zajmuj się w tym czasie innymi sprawami.
Dobrym sposobem na efektywną komunikację jest też zapytanie dziecka, jak zrozumiało i odebrało naszą wypowiedź. Dzięki temu możemy się upewnić, że nasze słowa nie zostały błędnie zinterpretowane, a przez to zminimalizujemy ryzyko nieporozumień i niedomówień.
Słowa mają znaczenie – co mówić do dziecka?
Z pewnością znasz więcej słów niż Twoje dziecko, ale trudne rozmowy to nie jest dobry moment, żeby się tym chwalić. Jeśli tłumaczysz dziecku, jak powinno się ono zachowywać, używaj prostych, zrozumiałych dla niego wyrażeń.
Mów jasno i konkretnie, aby uniknąć wszelkich wątpliwości. Precyzyjny język to klucz do sukcesu, ponieważ tylko on pozwala na stawianie wymagań i wyznaczanie zasad, których dziecko powinno się trzymać. A bez ustalonych ram nie da się wyciągać konsekwencji z ich nieprzestrzegania.
Staraj się też nie używać słów, które bagatelizują problemy dziecka, w niekonstruktywny sposób wytykają mu błędy czy też uogólniają jego niewłaściwe zachowania. Nikt nie chciałby słyszeć, że zawsze sprawia kłopoty, nigdy nie sprząta lub wszystko psuje. Przemyślany dobór słów może znacząco wpłynąć na jakość rozmowy i jej efektywność.
W jaki sposób rozmawiać? Komunikacja a emocje
Najlepsza jest rozmowa twarzą w twarz, gdy obie strony są skupione na komunikacji. W przypadku małego dziecka dobrym pomysłem jest wzięcie go na kolana lub przykucnięcie obok niego na podłodze, tak aby być na wysokości jego wzroku. Taka bezpośrednia rozmowa umożliwia również okazywanie i odczytywanie emocji obu osób.
Jeśli celem komunikacji jest rozwiązanie sporu lub wyjaśnienie trudnej sytuacji, nie daj się ponieść negatywnym emocjom. Stosuj tę zasadę również wtedy, gdy dziecko będzie okazywać złość lub smutek. Panując nad swoimi uczuciami, ułatwisz to samo zadanie jemu.
Atmosfera podczas rozmowy jest lepsza, a komunikacja skuteczniejsza, gdy zamiast robić wyrzuty drugiej stronie, wyrażamy w spokojny sposób nasze własne emocje. Zdania takie jak „Jest mi smutno, kiedy…”, „Czuję się źle, gdy…” mogą ułatwić porozumienie i dodać rozmowie łagodności. Mów więc z własnego punktu widzenia.
Podsumowanie
Spokojny ton głosu, proste słowa i konkrety – to krótki przepis na skuteczną komunikację z dzieckiem. Precyzyjnie wyjaśnij, dlaczego tak, a dlaczego nie, aby dziecko zrozumiało, jak ma postępować. Zawsze bierz też pod uwagę poziom rozwoju malucha, dostosowując komunikaty do jego możliwości. Pamiętaj jednak, że ważne jest nie tylko mówienie, ale także słuchanie. Zadbaj o to, żeby rozmowy między Tobą a dzieckiem były jak najczęstsze i jak najbardziej jakościowe, a na pewno wpłynie to pozytywnie na Waszą relację.