28 Lis Najczęstsze zaburzenia mowy u dzieci w przedszkolu
Twoje dziecko jąka się, ma problemy z ułożeniem zdania, nieprawidłowo wymawia głoski? Może ono borykać się z zaburzeniami mowy. Dowiedz się, jakie są ich rodzaje oraz przyczyny. W jaki sposób pomóc swojemu dziecku?
Spis treści:
- Rozwój mowy u dziecka – jak przebiega?
- Najczęstsze zaburzenia mowy – jakie wyróżniamy?
- Jakie są przyczyny zaburzeń mowy?
- Zaburzenia mowy a środowisko
- Przyczyny endogenne
- Jak rozpoznać zaburzenia mowy u dziecka?
Rozwój mowy u dziecka – jak przebiega?
Aby zrozumieć, skąd biorą się zaburzenia mowy, na początku przyjrzyjmy się jej rozwojowi. Nie jest bowiem tak, że dziecko od razu uczy się prawidłowej wymowy wszystkich głosek, a także opanowuje doskonałą artykulację. Proces ten jest bardziej złożony.
W pierwszych miesiącach życia dziecko jest w okresie melodii, kiedy pojawiają się pierwsze formy wokalne, w tym głużenie, czyli nieświadome wydawanie dźwięków jak np. g czy k.
W okresie 4-6 miesięcy pojawia się gaworzenie. Dzieci powtarzają dźwięki zasłyszane z otoczenia. Dzieci zaczynają wydawać dźwięki, które przypominają sylaby, takie jak “ba-ba” czy “ga-ga”.
Między 7 a 12 miesiącem dziecko zaczyna naśladować różne dźwięki, łączy ze sobą sylaby, mówi “mama” czy “tata”, a do tego potrafi wyrażać już swoje pragnienia i potrzeby.
Z czasem dzieci zaczynają używać prostych słów i krótkich zdań. W wieku 2-3 lat słownictwo się rozszerza, a dziecko zaczyna tworzyć bardziej złożone zdania. Mowa staje się coraz bardziej płynna i zrozumiała. Dzieci potrafią opowiadać bardziej skomplikowane historie, a także wyrażać swoje uczucia oraz potrzeby za pomocą konkretnych słów i pełnych zdań.
Najczęstsze zaburzenia mowy – jakie wyróżniamy?
Zaburzenia mowy to szerokie sformułowanie, do którego możemy zaliczyć nie tylko podstawowe wady wymowy, ale również problemy z przetwarzaniem słuchowym czy artykulacją. W tym artykule przyjrzymy się tylko kilku z nich. Warto jednak pamiętać, że ostateczną diagnozę może podać tylko specjalista, taki jak logopeda.
Do zaburzeń mowy możemy zaliczyć:
- Wady wymowy – problemy mogą dotyczyć konkretnych dźwięków, jak “sz” czy “r”. Możemy tutaj wyróżnić dyslalię (zaburzenia w tworzeniu najmniejszych elementów wyrazów z powodu nieprawidłowo zbudowanych narządów mowy) oraz alalię (jej podłożem jest uszkodzona struktura kory mózgowej).
- Jąkanie – objawia się powtarzaniem lub przedłużaniem dźwięków, sylab lub słów. Nasila się zwłaszcza w stresowych sytuacjach i może prowadzić do wycofania się dziecka.
- Opóźniony rozwój mowy – dziecko nie rozwija umiejętności mowy zgodnie ze swoim wiekiem. Zaburzenie może obejmować ograniczony zasób słów, trudności w tworzeniu zdań czy problemy z płynnością mowy.
Jakie są przyczyny zaburzeń mowy?
Zaburzenia mowy mogą mieć różne podłoża. Niekiedy za problemy z wymową odpowiadają czynniki środowiskowe, a innym razem – anatomiczne. Przyjrzyjmy się teraz najczęstszym przyczynom wad mowy.
Zaburzenia mowy a środowisko
Wychowanie, środowisko i wzorce z dzieciństwa mają duży wpływ na rozwój mowy dziecka. Przykładowo, stresujące sytuacje, surowy lub nadopiekuńczy styl wychowawczy oraz szkodliwe otoczenie mogą u dziecka wywołać jąkanie. Dzieci mogą również doświadczać zaburzeń rytmu mowy oraz tempa.
Nie bez znaczenia jest również mowa rodziców. Jeśli nie wypowiadamy się poprawnie lub mamy problemy z wymową, nasze dziecko może przejąć po nas te same wzorce. Poprawny i staranny język w komunikacji z dzieckiem jest kluczowy, aby zadbać o jego przyszłe kompetencje językowe.
Warto również zachęcać dziecko do komunikacji. Jakościowa rozmowa nie tylko zwiększa jego zakres słownictwa, ale również uczy je prawidłowego wzorca językowego. W końcu praktyka czyni mistrza. A kto, jeśli nie my, jest wzorem dla naszych dzieci.
Przyczyny endogenne
Za zaburzenia mowy odpowiadają również czynniki pozaśrodowiskowe, czyli endogenne. Możemy wymienić np.:
- Nieprawidłową budowę narządów mowy.
- Uszkodzenie struktur korowych mózgu.
- Upośledzenie umysłowe.
- Zaburzenia przetwarzania słuchowego.
Każdy przypadek warto jednak rozpatrywać odmiennie i zwrócić się po pomoc do specjalisty. Wczesna diagnoza oraz terapia logopedyczna pozwolą dziecku nabyć niezbędne umiejętności na całe życie.
Jak rozpoznać zaburzenia mowy u dziecka?
Rozpoznanie i wsparcie w przypadku zaburzeń mowy jest kluczowe. Wczesna interwencja logopedyczna może znacznie pomóc w rozwoju mowy dziecka. Ważna jest świadomość rodziców oraz wiedza, i w razie potrzeby szukanie fachowej pomocy.
W przedszkolach Winners prawidłowy rozwój dzieci jest dla nas priorytetem. Dlatego współpracujemy z wieloma specjalistami, takimi jak psycholog, terapeuci SI, logopeda oraz neurologopeda. Dzięki temu jesteśmy w stanie zapewnić dziecku właściwą pomoc w zależności od jego potrzeb.
Sprawdź naszą ofertę!