Zaburzenia integracji sensorycznej – czym się objawiają?

09 Paź Zaburzenia integracji sensorycznej – czym się objawiają?

Zaburzenia integracji sensorycznej (SI) mogą dotyczyć nawet 20% dzieci. Jednak ta liczba może być wyższa. Zastanawiasz się, czy Twoje dziecko doświadcza tego problemu? Dowiedz się, jak się on objawia. Jakie są przyczyny oraz jak wygląda terapia? Dowiedz się więcej w naszym artykule.

Spis treści:

1. Zaburzenia integracji sensorycznej – co to takiego?
2. Przyczyny zaburzeń integracji sensorycznej
3. Jak objawiają się zaburzenia integracji sensorycznych?
4. Na czym polega terapia zaburzeń integracji sensorycznej?
5. Podsumowanie

Zaburzenia integracji sensorycznej – co to takiego?

Zaburzenia integracji sensorycznej, nazywane także zaburzeniami SI, dotyczą nie tylko najmłodszych. Mogą one również dotykać dorosłych. Występują wtedy, kiedy nasz mózg niewłaściwie odbiera i interpretuje bodźce z otoczenia. W ten sposób otrzymywane informacje mogą być zniekształcone, co prowadzi do trudności w codziennych interakcjach.

Aby lepiej to zrozumieć, posłużmy się przykładem. Dźwięk telefonu czy rozmowa w tle nie powinna być dla nas drażniąca ani rozpraszająca. Jednak w przypadku osób z zaburzeniami integracji sensorycznej, taka sytuacja może powodować duży dyskomfort uniemożliwiający wykonywanie innych czynności.

Warto wiedzieć, że zaburzenia SI mogą objawiać się na różne sposoby. W zależności od ich rodzaju niektóre osoby mogą wykazywać hiperaktywność w reakcji na bodźce, a inne nie reagować na nie w ogóle lub w bardzo ograniczonym stopniu. Na czym to polega?

Rodzaje zaburzeń SI:

• Zaburzenia modulacji sensorycznej – przejawiają się problemami z intensywnymi reakcjami na bodźce, takie jak niespodziewane dźwięki. Powodują trudności w adaptacji oraz dostosowaniu się do nowych lub zmieniających się warunków. Mogą wywoływać podreaktywność lub nadreaktywność sensoryczną.
• Zaburzenia ruchowe o podłożu sensorycznym – dotyczą czynności ruchowych i umiejętności motorycznych. Dzieci z takimi zaburzeniami mogą mieć ograniczenia w zakresie ruchów celowych czy osłabienie mechanizmów posturalnych (dziecko jest zbyt spięte lub rozluźnione).
• Zaburzenia różnicowania sensorycznego – polegają na trudnościach we właściwej interpretacji bodźców. Dziecko nie jest w stanie rozpoznać ich siły, źródła czy rodzaju. Jednocześnie mogą występować zaburzenia wzroku, dotyku czy słuchu.

Przyczyny zaburzeń integracji sensorycznej

Mimo że zaburzenia integracji sensorycznej są złożonym problemem, można wyróżnić kilka czynników, które zwiększają ryzyko ich wystąpienia. Należą do nich:

• Komplikacje w trakcie ciąży i porodu – dotyczy to zwłaszcza niedotlenienia płodu, palenia tytoniu i spożywania alkoholu przez matkę, niedoboru witamin i składników odżywczych oraz przedwczesnego porodu.
• Wcześniactwo – dzieci urodzone przed terminem mogą mieć problemy z rozwojem układu nerwowego, co może przyczynić się do zaburzeń SI.
• Zaburzenia integracji sensorycznej często współwystępują z innymi zaburzeniami rozwojowymi, takimi jak autyzm czy ADHD.
• Genetyka – w rodzinach, w których występują zaburzenia integracji sensorycznej, jest większe ryzyko wystąpienia tych samych problemów u innych jej członków.
• Niedobory bodźców w dzieciństwie – dziecko, które otrzymuje zbyt mało bodźców poprzez zabawę i czas spędzony z rodzicami, może mieć w przyszłości problemy z ich odczuwaniem.

Jak objawiają się zaburzenia integracji sensorycznych?

Z uwagi na złożoność zaburzeń integracji sensorycznych, mogą one objawiać się na wiele sposobów. Zależą one między innymi od tego, który system sensoryczny jest najbardziej dotknięty oraz od indywidualnych cech dziecka. Na co warto zwrócić uwagę?

Zaobserwuj, czy Twoje dziecko ma problemy z równowagą. Czy ma trudności z chodzeniem po równym podłożu? Czy się potyka? Może to wskazywać na zaburzenia ruchowe o podłożu sensorycznym, o których pisaliśmy powyżej.

Innym objawem zaburzeń integracji sensorycznych jest nadwrażliwość oraz niewrażliwość na bodźce. W jednym przypadku dziecko może przesadnie reagować, np. na hałas czy dotyk. W drugim przypadku może nie zwracać uwagi na głośne dźwięki, a nawet na ból.

Nie bez znaczenia są także jego emocje. Warto zwrócić uwagę na nieuzasadnione wybuchy złości, nadmierną aktywność lub jej brak, problemy z koncentracją i utrzymaniem równowagi.

Na koniec zaobserwuj, jak wyglądają jego interakcje z rówieśnikami. Czy dziecko ma trudności w nawiązywaniu relacji? Unika kontaktu z innymi dziećmi? Zaburzenia integracji sensorycznej utrudniają adaptację oraz umiejętności interpersonalne.

Na czym polega terapia zaburzeń integracji sensorycznej?

Pierwszym krokiem jest rozpoznanie zaburzeń integracji sensorycznych. Ze względu na to, na jak wiele sposobów mogą one się objawiać, nie zawsze jest to takie proste. Niedoświadczona osoba może łatwo przypisać takiemu dziecku łatkę „niegrzeczne”, kiedy tak naprawdę wymaga pomocy i odpowiedniej terapii. Na czym ona polega?

Terapia SI na pierwszy rzut oka wygląda prosto. Na jej potrzeby wykorzystuje się materace, huśtawki, piłki oraz inne narzędzia i zabawki. W trakcie terapii dzieci mogą się bawić i właśnie poprzez zabawę doświadczać różnych bodźców sensorycznych w kontrolowany sposób.

W zależności od potrzeb dziecka mogą być zastosowane ćwiczenia ruchowe, dotykowe czy słuchowe. Wszystko po to, aby dostosować terapię do konkretnego typu zaburzenia i potrzeb malucha.

W ofercie Winners zapewniamy rozpoznanie zaburzeń integracji sensorycznych oraz prowadzimy terapie SI, które ułatwiają dzieciom kontakt z otoczeniem oraz doświadczenie różnorodnych bodźców.

W tym wszystkim nie zapominajmy również o roli rodzica. Wiele bowiem zależy od nas samych. Spędzanie wartościowego czasu z dzieckiem, wspólna zabawa, a nawet czytanie książki ma duże znaczenie. W ten sposób nie tylko zacieśniamy więzi, ale również zapewniamy poczucie bezpieczeństwa i wspieramy prawidłowy rozwój naszych pociech.

Podsumowanie

Zaburzenia integracji sensorycznych mogą dotykać nawet co 5. dziecko. Komplikacje podczas ciąży, genetyka oraz czynniki środowiskowe wpływają na ich występowanie. Jednakże wczesne wprowadzenie terapii SI pozwoli dziecku prawidłowo reagować na bodźce. Kluczem jest jednak zauważenie problemu i zgłoszenie się do specjalisty. Twoje dziecko może wcale nie być niegrzeczne. Może właśnie w ten sposób broni się przed otoczeniem. Warto się temu przyjrzeć i wyciągnąć pomocną dłoń.